Psychologe Carol Dweck heeft baanbrekend werk verricht door onderscheid te maken tussen een Growth Mindset en een Fixed Mindset. Wat is het verschil tussen een Growth mindset en een Fixed Mindset?
Bij een Fixed Mindset ga je er vanuit dat capaciteiten, intelligentie en talent vast liggen, dat er een plafond is aan jouw kunnen.
De Growth Mindset oftewel de groeitherorie, gaat er vanuit dat capaciteiten en intelligentie plooibaar zijn, dat je daarin kunt ontwikkelen door inzet.
Carol Dweck heeft dit in de praktijk onderzocht met leerlingen op scholen. Ze begon dan met een eenvoudige opdracht die ze allen goed maakten. Daarna verdeelde ze de leerlingen in twee groepen en legde beide groepen dezelfde, redelijk moeilijke opdracht voor.
Groep 1 kreeg als ‘Geweldig gedaan, je hebt een hoog cijfer behaald, je moet wel heel slim zijn.’
Groep 2 kreeg als feedback: ‘Geweldig, je hebt een mooi cijfer behaald, je zult wel hard gewerkt hebben.’
Daarna mochten beide groepen een nieuwe opdracht kiezen. Ze mochten kiezen uit een eenvoudige opdracht of een moeilijke opdracht. Leerlingen uit groep 1 kozen allen een eenvoudige opdracht. Zij wilden niet het risico lopen dat hun talent in twijfel getrokken zou worden. Van de leerlingen uit groep 2 koos maar liefst 90% procent voor een moeilijkere uitdaging waarvan ze konden leren. Groep 2 vond het nog steeds leuk en had plezier in de moeilijkere opdrachten. Zij presteerden steeds beter.
De conclusie is dan ook dat het prijzen van intelligentie of talent een negatief effect heeft, terwijl het prijzen van inzet een positief effect heeft.
Dit geldt op allerlei gebieden, ook bijvoorbeeld bij sport. Vaak wordt alleen gekeken naar het resultaat, “Heb je gewonnen?” of ” Heb je gescoord?” terwijl “Heb je plezier gehad?” en “Heb je je ingezet?” veel belangrijker zijn, het stimuleert een Growth Mindset.
In de praktijk is het vaak heel lastig. De meesten van ons zijn zelf opgevoed in een Fixed mindset en onze omgeving is hierop ingericht. We geven vaak ongemerkt die high five bij een 10 en niet bij een 7. We staan te juichen als ons kind scoort en niet als het gewisseld wordt. De leerkracht beoordeelt vaak op resultaat en niet op inzet. Sportteams willen winnen en hoog eindigen in de competitie, dat wordt vaker benadrukt dan het plezier van het spel.
Toch is elke begin er één, door je zelf bewust te zijn dat je anders kunt complimenteren, kun je al duidelijke resultaten halen bij je kind(eren). Het is heel nuttig om het proces, inzet en plezier te benoemen en benadrukken. Een 7 waar hard voor gewerkt is, is meer waard dan een 10 waar niets voor gedaan is. Als je kind een tekening heeft gemaakt, benoem dan wat je ziet in plaats van “prachtig!”. Kijk naar de inzet “Ik zie dat je poppetjes getekend hebt, wie zijn dat? En je hebt ook op de details gelet, het poppetje heeft zelfs wimpers. Daar heb je wel heel erg hard aan gewerkt!”.
Nog even de twee mindsets naast elkaar:
| Fixed Mindset | Growth Mindset |
| Intelligentie staat vast | Intelligentie is ontwikkelbaar |
| Vermijden van uitdagingen | Omarmen van uitdagingen |
| Opgeven bij tegenslag | Volhouden bij tegenslag |
| Inspanningen zien als nutteloos | Inspanningen zien als iets wat erbij hoort |
| Negeren van kritiek | Open staan voor kritiek |
| Voelt zich bedreigd door het succes van anderen | Leert en raakt geïnspireerd door het succes van anderen. |
| Het vermijden van uitdagingen | Steeds beter presteren |
Zowel kinderen als volwassenen hebben baat bij een Growth Mindset. Wil je leren denken in onbegrensde mogelijkheden? Neem dan contact op voor een 1-op-1 coachsessie of doe mee met de online DroomLeven Training.
Liefs, Sandra
